Grupa ORLEN na drodze transformacji

Do końca 2030 roku Grupa ORLEN przeznaczy 320 mld zł na realizację strategicznych projektów, z czego 40 proc. będą stanowiły nakłady na zielone inwestycje. Cele strategiczne koncernu obejmują odnawialne źródła energii, wodór, biogaz oraz technologie CCU i CCS.

Zgodnie ze zaktualizowaną strategią do 2030 roku, ORLEN wspiera transformację energetyczną, nadając jej kierunek. Do końca dekady zainwestuje 120 mld zł w zielone projekty. Pod koniec dekady koncern zamierza zostać liderem obszaru zielonej energetyki w regionie, zapewniając równocześnie Polsce bezpieczeństwo energetyczne, a do 2050 roku – osiągnąć neutralność klimatyczną.

OZE Grupy ORLEN

Droga do realizacji ambitnych założeń prowadzi przez odnawialne źródła energii. W planach Grupy ORLEN jest uruchomienie 9 GW mocy pochodzącej z OZE do końca dekady. W portfolio inwestycji jest rozwój aktywów morskiej energetyki wiatrowej oraz realizacja inwestycji z zakresu lądowej energetyki wiatrowej, fotowoltaiki i energetyki wodnej. Uzupełnienie dla zielonej energetyki stanowią inwestycje w aktywa gazowe – elektrownie gazowe CCGT, które w niedługiej perspektywie zastąpią wycofywane moce węglowe, a w dłuższej będą stabilizowały pracę systemu opartego na OZE.

Koncern wykorzystuje potencjał Morza Bałtyckiego w zakresie offshore, czego potwierdzeniem jest Baltic Power. Inwestycja będzie w stanie zasilić ponad półtora miliona gospodarstw domowych. Farma rozpocznie produkcję energii w 2026 roku. Wspólny projekt Grupy ORLEN i Northland Power wkracza w ostatnie przygotowania do prac instalacyjnych na morzu. Obecnie trwa produkcja kluczowych komponentów inwestycji. Na Pomorzu powstają dwie morskie stacje elektroenergetyczne, które pozwolą odebrać energię z turbin i przesłać ją na ląd. W Szczecinie produkowane są elementy fundamentów stacji elektroenergetycznych, a firma z Kluczborka wytwarza dźwigi stacji morskiej. W Porcie Łeba trwają intensywne prace budowlane przy bazie serwisowej; w Choczewie – przy lądowej stacji odbiorczej. Polskie zakłady produkują też elementy fundamentów turbin oraz kable morskie i lądowe na potrzeby inwestycji.

Na przełomie 2024 i 2025 roku przewidziany jest start prac budowlanych na Bałtyku, które w kolejnych 12 miesiącach obejmują instalację fundamentów, turbin wiatrowych, układanie kabli morskich oraz montaż morskich stacji elektroenergetycznych. W przyszłym roku zakończy się też budowa bazy serwisowej w Łebie oraz stacji odbiorczej w Choczewie.

W planach są dalsze inwestycje w offshore. W 2023 roku Grupa uzyskała koncesję na budowę pięciu kolejnych farm wiatrowych na Bałtyku. Ich łączna moc wynosi ok. 5,2 GW. Cztery z pięciu lokalizacji przyznanych ORLEN decyzją ministra infrastruktury, znajduje się na Ławicy Odrzańskiej, na wysokości Kołobrzegu. Piąta położona jest na Ławicy Słupskiej.

Uzupełnieniem portfela OZE Grupy ORLEN jest fotowoltaika. W sierpniu 2024 roku spółka ORLEN Wind 3 podpisała z EDP Renewables Polska przedwstępną umowę nabycia dwóch farm fotowoltaicznych w województwie lubuskim i wielkopolskim, o łącznej mocy 280 MW oraz farmy wiatrowej o mocy 26 MW, w województwie łódzkim. Wartość umowy wynosi ok. 1,15 mld zł. To jedna z największych transakcji na krajowym rynku OZE w ostatnich latach pod względem zainstalowanych mocy. Po sfinalizowaniu zakupu, moce wytwórcze Grupy ORLEN, pochodzące z odnawialnych źródeł, zwiększą się niemal o 30 proc.

Strategia wodorowa

Koncern prowadzi projekty wodorowe w czterech kluczowych obszarach. To mobilność, rafineria i petrochemia, badania i rozwój oraz przemysł i energetyka. Fundamentem strategii wodorowej Grupy ORLEN jest rozwój infrastruktury związanej z paliwem wodorowym. Do 2030 roku koncern planuje wybudować 100 stacji tankowania wodoru w Polsce, Czechach i na Słowacji dla transportu indywidualnego, publicznego i cargo, drogowego oraz kolejowego.

Obecnie koncern realizuje projekt „Clean Cities – Hydrogen mobility in Poland”, który jest dotowany z funduszy europejskich. W ramach pierwszych dwóch etapów przedsięwzięcia ORLEN prowadzi budowę 8 stacji tankowania. Pierwsza z nich, w Poznaniu, została już oddana do użytku. Druga, w Katowicach, jest w fazie testów. Trzeci etap projektu zakłada budowę kolejnych 16 stacji tankowania wodoru. W kwietniu tego roku Komisja Europejska potwierdziła przyznanie środków na jego realizację.

Budowa stacji tankowania wodorem to jeden z elementów programu Hydrogen Eagle. Projekt obejmuje budowę zintegrowanej infrastruktury wodorowej, w skład której – oprócz punktów tankowania – wchodzą huby wodorowe, zasilane odnawialnymi źródłami energii. Obecnie działają już huby wodorowe w Trzebini i Włocławku. Hydrogen Eagle zakłada też budowę innowacyjnych instalacji przetwarzających odpady komunalne w zero- i niskoemisyjny wodór. Realizacja programu wniesie do Grupy moce wytwórcze wodoru na poziomie ok. 50 tys. ton rocznie do 2030 roku.

Do końca dekady Grupa ORLEN przeznaczy 7,4 mld zł na inwestycje w technologie wodorowe, oparte o OZE i technologię przetwarzania odpadów komunalnych. W kolejnej dekadzie koncern przewiduje możliwość przeznaczenia nadwyżek zero- i niskoemisyjnego wodoru na potrzeby innych gałęzi przemysłu, m.in. w ramach Europejskiej Sieci Przemysłu Wodoru.

Biogaz i biometan

W najbliższych latach ORLEN umocni pozycję regionalnego lidera w obszarze paliw alternatywnych. W perspektywie 2030 roku Grupa zwiększy produkcję biopaliw do poziomu ponad 3 mln ton.

Obecnie ORLEN realizuje liczne projekty zmierzające do budowy biogazowni i biometanowni na terenie całego kraju. Jedna z inwestycji to budowa biometanowni w Głąbowie, zaplanowana w pierwszej połowie 2025 roku. Trwają też analizy kilkudziesięciu potencjalnych lokalizacji dla przyszłych instalacji biometanowych.

Z dostępnych publicznie danych wynika, że potencjał wdrożeniowy biometanu w Polsce pozwala na pozyskanie niemal 5 mld m sześc. biometanu na rok. Odpowiada to ok. 30 proc. rocznego, krajowego zużycia gazu ziemnego.

Rozwojowi rynku biometanu i biogazu sprzyjają nowelizacje prawa, które weszły w życie w ostatnim czasie. Choć przygotowane przez ustawodawcę przepisy są kierunkowo korzystne, to nadal brakuje niektórych rozwiązań. Obecnie wsparcie skierowane jest przede wszystkim do biogazowni, które wytwarzają energię elektryczną, zaś wsparcie dla biometanowni wytwarzających paliwo gazowe – biometan, jest ograniczone wyłącznie dla instalacji o wydajności odpowiadającej mocy zainstalowanej do 1MW.

Zagospodarowanie dwutlenku węgla

Do końca dekady Grupa ORLEN planuje osiągnąć cel 25 proc. redukcji emisji dwutlenku węgla w segmentach rafinerii, petrochemii i wydobycia. Jednym z rozwiązań, które umożliwi realizację powyższego założenia, jest sekwestracja i magazynowanie CO2. Koncern opracuje własną technologię zagospodarowania dwutlenku węgla pochodzącego z procesów petrochemicznych, produkcji biogazu i wychwytu z gazów emitowanych w segmencie rafineryjno-energetycznym. Zgodnie z szacunkami, nowe rozwiązanie pozwoli na wykorzystanie około 100 tys. ton CO2 rocznie.

Magazynowanie CO2 w Polsce, m.in. pod dnem Morza Bałtyckiego, będzie miało kluczowe znaczenie dla utrzymania konkurencyjności krajowego przemysłu w branżach obarczonych wysokimi kosztami emisji.

Nowoczesne stacje paliw

Dopełnieniem programu inwestycji jest rozwój sieci nowoczesnych stacji paliw. Łącznie koncern ma ich już 3 505 (stan na koniec sierpnia 2024r.) w siedmiu krajach: w Polsce, Austrii, Niemczech, Czechach, na Litwie, Węgrzech i Słowacji. W swojej strategii ORLEN zakładał posiadanie 3500 stacji do końca 2030 r. – cel został  już osiągnięty.

Strategia ORLEN zakłada też rozwój sieci ładowania pojazdów elektrycznych, która na koniec dekady ma liczyć ponad 10 tys. punktów ładowania w Europie Środkowej. Koncern zamierza przeznaczyć na ten cel ok. 3 mld złotych.